პოლიტიკა
მე-5 პრეზიდენტის ინაუგურაციის შემდეგ საქართველოში ახალი კონსტიტუცია ამოქმედდება

 საქართველო, 29 ოქტომბერი, საქინფორმი. საქართველოს რიგით მეხუთე პრეზიდენტის ინაუგურაციას ქვეყანაში ახალი კონსტიტუციის ამოქმედება მოჰყვება.

11 თავისა და 78 მუხლისგან შემდგარი კონსტიტუცია, ერთი მხრივ, ადამიანის უფლებების სტანდარტებს ადგენს, მეორე მხრივ კი, სახელისუფლო შტოებს შორის უფლებამოსილებებს განსაზღვრავს.

პარლამენტის მიერ დამტკიცებულ კონსტიტუციაში აღნიშნულია, რომ საქართველო არის სოციალურ-სამართლებრივი სახელმწიფო, რომელიც ზრუნავს საზოგადოებაში სოციალური სამართლიანობის, სოციალური თანასწორობისა და სოციალური სოლიდარობის პრინციპების განმტკიცებაზე.

კონსტიტუციით უზრუნველყოფილია ყველა ადამიანის თანასწორობა და აკრძალულია დისკრიმინაცია რასის, კანის ფერის, სქესის, წარმოშობის, ეთნიკური კუთვნილების, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებების, სოციალური კუთვნილების, ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან სხვა ნიშნის მიხედვით.

ახალი კონსტიტუციით განსაზღვრულია ქორწინების დეფინიციაც და ნათქვამია, რომ ქორწინება არის ქალისა და მამაკაცის კავშირი ოჯახის შექმნის მიზნით.

ქორწინების მსგავსად, საქართველოს კონსტიტუციაში შესწორებები შევიდა სასოფლო-სამეურნეო მიწის ნაკვეთებთან დაკავშირებით. დოკუმენტის მიხედვით, სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწა, როგორც განსაკუთრებული მნიშვნელობის რესურსი, შეიძლება იყოს მხოლოდ სახელმწიფოს, თვითმმართველი ერთეულის, საქართველოს მოქალაქის ან საქართველოს მოქალაქეთა გაერთიანების საკუთრებაში.

კონსტიტუციური ცვლილებების ფარგლებში შეიცვალა 94-ე მუხლიც, რომელიც გარდამავალი დებულების სახით ჩამოყალიბდა, სადაც აღნიშნულია, რომ ამ კანონის ამოქმედებიდან 12 წლის განმავლობაში, აქციზის გარდა, საერთო-სახელმწიფოებრივი გადასახადის ახალი სახის შემოღება ან გაზრდა შესაძლებელია მხოლოდ რეფერენდუმის გზით, გარდა ორგანული კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

ზემოთ აღნიშნულის გარდა, კონსტიტუციით განსაზღვრულია პოლიტიკური საკითხებიც, მათ შორის, პრეზიდენტის არჩევის წესი, პარლამენტის დაკომპლექტების საკითხი და ქვეყნის საგარეო მიმართულება. კერძოდ, კონსტიტუციის მიხედვით, 2020 წლისთვის შენარჩუნებული იქნება მაჟორიტარული სისტემა, თუმცა პოლიტიკურ პარტიებს ერთჯერადად საშუალება ექნებათ, საპარლამენტო არჩევნებზე ბლოკებად გაერთიანდნენ. ახალი კონსტიტუციის გათვალისწინებით, ქვეყანა პროპორციულ სისტემაზე 2024 წლიდან გადავა.

კონსტიტუციაში ცვლილება განიცადა პარლამენტის ადგილმდებარეობამაც. თავდაპირველად მმართველმა გუნდმა კონსტიტუციურ პროექტში პარლამენტის ადგილსამყოფელად აღარ მიუთითა ქუთაისი, მოგვიანებით კი მიიღო გადაწყვეტილება, რომ 2019 წლის იანვრიდან საკანონმდებლო ორგანო დედაქალაქში სრულად დაბრუნდეს.

პარლამენტის ადგილმდებარეობის მსგავსად, შეიცვალა პრეზიდენტის არჩევის წესიც. ახალი კონსტიტუციით, 2023 წლიდან საქართველოში პრეზიდენტის არჩევა საარჩევნო კოლეგიის მიერ არაპირდაპირი წესით მოხდება, თუმცა მანამდე საქართველოს მოსახლეობა რიგით მეხუთე პრეზიდენტს ექვსი წლის ვადით (ერთჯერადად) 28 ოქტომბერს აირჩევს.

ახალი კონსტიტუციით გაუქმდა უშიშროების საბჭო და მის ნაცვლად, საომარი მდგომარეობის დროს, სათათბირო ორგანოეროვნული თავდაცვის საბჭოს შექმნა განისაზღვრა, რომლის თავმჯდომარე საქართველოს პრეზიდენტი იქნება.

აღსანიშნავია, რომ საქართველოს პარლამენტის მიერ დამტკიცებულ კონსტიტუციაში ლაპარაკია ქვეყნის ევროპულ, ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციაზე და ნათქვამია, რომ კონსტიტუციურმა ორგანოებმა თავიანთი უფლებამოსილების ფარგლებში ყველა ზომა უნდა მიიღონ ევროპის კავშირსა და ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაციაში საქართველოს სრული ინტეგრაციის უზრუნველსაყოფად.

პარლამენტმა ძირითადი საკონსტიტუციო ცვლილებები 2017 წლის 26 სექტემბერს დაამტკიცა, რომელთაც მოგვიანებით პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა ვეტო დაადო და უწყებას მოტივირებული შენიშვნები წარუდგინა. მმართველმა გუნდმა შენიშვნები არ გაიზიარა, 110 მომხრე ხმით 8-ის წინააღმდეგ ვეტო დაძლია და საბოლოო ჯამში კონსტიტუციური პროექტი 117 მომხრე ხმით 7-ის წინააღმდეგ დაამტკიცა.